O εµφύλιος πόλεµος του τσιγάρου και οι "Ροβεσπιέροι της υγείας"

«Οχι, όχι! Μη βγαίνετε έξω! Καπνίστε µέσα. Αλλιώς θα έχω προβλήµατα µε τους γείτονες». Το αφεντικό ενός µικρού µπαρ στη Βαστίλλη προσφέρει ένα τασάκι στον πελάτη. Και λέει τον πόνο του στο περιοδικό «Ινρόκς». «Οι γείτονες µού φέρνουν κάθε βράδυ την αστυνοµία. Ειλικρινά, προτιµώ οι πελάτες να καπνίζουν µέσα στο µπαρ. Ετσι έχω το κεφάλι µου ήσυχο». Από τις πολλές µηνύσεις των γειτόνων ρισκάριζε να κλείσει. Ετσι πήρε τη µεγάλη απόφαση: Τα τσιγάρα µέσα!

Το πρόστιµο που προβλέπει ο γαλλικός νόµος για την απαγόρευση του καπνίσµατος σε κλειστούς δηµόσιους χώρους είναι τσουχτερό: 135-750 ευρώ για το αφεντικό, 68-450 ευρώ για τον πελάτη. Ετσι, τα περισσότερα µπαρ, εστιατόρια και ντισκοτέκ επέλεξαν τη νοµιµότητα, στέλνοντας τους πελάτες τους για κάπνισµα στον δρόµο, ακόµη και το καταχείµωνο. Οµως, οι περίοικοι δεν αντέχουν το κουβεντολόι και τη φασαρία των καπνιστών κάτω από τα παράθυρά τους. Και οι συγκρούσεις είναι καθηµερινές.
«Τις προάλλες, ένας τύπος πέταξε µια κατσαρόλα καυτό νερό σε έναν πελάτη» λέει ένας σερβιτόρος του «Πάνικ Ρουµ», στην οδό Αµελό. «Η κατάσταση είναι πολύ τεταµένη» λέει το αφεντικό τού «Ζερό - Ζερό». «Και κάποτε θα φτάσουµε στα άκρα».

Αυτός ο εµφύλιος πόλεµος του τσιγάρου έχει προσελκύσει πολλά διεθνή µέσα ενηµέρωσης. Το βρετανικό ΒΒC, η γερµανική τηλεόραση ΑRD και οι «Τάιµς της Νέας Υόρκης» έστειλαν ανταποκριτές τους στα µαγαζιά της οδού Αµελό για να περιγράψουν την κατάσταση.
«Σπρώχνοντας µιλιούνια καπνιστών στα πεζοδρόµια µέσα στην άγρια νύχτα, ο γαλλικός νόµος όξυνε ακόµη περισσότερο προϋπάρχουσες εντάσεις» έγραφε η νεοϋoρκέζικη εφηµερίδα. «Ο αριθµός των µηνύσεων που υποβάλλουν οι περίοικοι έχει αυξηθεί σηµαντικά».

Η καλλιτέχνις Μαρτ Λαζαρούς, µέσα από την ιστοσελίδα της www.petitionduweb.com, απευθύνει έκκληση για τη «χαλάρωση του αντικαπνιστικού νόµου µετά τα µεσάνυχτα». «Ας αρχίσει τουλάχιστον ένας διάλογος όπως έγινε στο Βερολίνο» λέει. «Εκεί χαλάρωσε η εφαρµογή του νόµου µετά τα µεσάνυχτα, για να µπορούν οι καπνιστές να καπνίζουν άφοβα σε µερικά µπαρ. Η απαγόρευση είναι πολύ σκληρή. Δεν είναι αργά για να βρεθούν λύσεις». Το γαλλικό υπουργείο Υγείας όµως παραµένει άκαµπτο, καθώς µη καπνιστές αλλά και καπνιστές (σε ποσοστό 87% οι πρώτοι και 64% οι δεύτεροι) δείχνουν να στηρίζουν την απαγόρευση.

Ο ίδιος νόµος που ισχύει την ηµέρα, δεν µπορεί να ισχύει και τη νύχτα, είναι το βασικό επιχείρηµα των καπνιστών. Και φέρνουν το παράδειγµα του Αµστερνταµ, όπου ένας «νυχτερινός δήµαρχος» ασχολείται αποκλειστικά µε αυτή τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, όπου όχι µονάχα οι νόµοι αλλά και τα ήθη κάπως χαλαρώνουν. Ή του Βερολίνου, όπου οι καπνιστές από την αρχή αντέδρασαν ζωηρά στην απαγόρευση. Οι Βερολινέζοι κατάφεραν να αναβληθεί η απαγόρευση στα µικρά µαγαζιά. Και ο ίδιος ο δήµαρχος φρόντισε να χαλαρώσει τα µέτρα της απαγόρευσης στη νυχτερινή ζωή της πόλης του. Στις άλλες ευρωπαϊκές µεγαλουπόλεις όµως, Ροβεσπιέροι της υγείας εφαρµόζουν τους ιακωβίνικους νόµους τους χωρίς να στέκονται σε λεπτοµέρειες.

Ρούσσος Βρανάς