Βασίλειος Μακιός: Ο μέντορας των καινοτόμων

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας θα αλλάξει την Ελλάδα, δηλώνει ένας από τους εμπνευστές και ιδρυτές του προγράμματος Corallia, της σημαντικότερης ελληνικής προσπάθειας στον τομέα της μικροηλεκτρονικής.

Βασισμένο στη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων μικρού μεγέθους και μεγάλων ιδεών, προωθεί στην πράξη το «καινοτομία Made in Greece»...



Τι είναι επιχειρηματικότητα;

Είναι ο ανοιχτός ορίζοντας. Να καταλάβει ο νέος άνθρωπος τι μπορεί να δώσει με το μυαλό του σε ένα αντικείμενο το οποίο έχει διαλέξει και το οποίο θα φέρει καινοτομία. Επομένως, για να γίνει κάποιος επιχειρηματίας, πρέπει να βάλει ένα στόχο: ότι με την ιδέα του θα μπορέσει να αποφέρει χρήματα μέσω ενός προϊόντος. Το άλφα και το ωμέγα είναι το όραμα. Μέχρι τώρα στην Ελλάδα δεν υπήρχε συγκεκριμένη στόχευση. Οι Ελληνες ήταν έθνος εμπόρων -κυρίως μεταπράτες-, κάποιοι εφοπλιστές στο εξωτερικό -αλλά μόνοι τους- ή δημόσιοι υπάλληλοι. Δεν υπήρξε ποτέ κάποιο πραγματικό «εθνικό» προϊόν.

Οπως έχουν άλλοι λαοί.

Ναι. Οταν παίρνεις ένα παπούτσι και γράφει Made in Italy, ξέρεις ότι είναι καλό. Το ίδιο με τα γαλλικά αρώματα και τα γερμανικά αυτοκίνητα. Η Ελλάδα δεν έχει τίποτα. Θα πρέπει να εξηγήσουμε στον Ελληνα -ο οποίος έχει πλαδαρέψει και τρώει περισσότερα από όσα βγάζει- ότι το μέλλον δεν είναι αυτό που ζει. Δεν είναι η ελπίδα του το ΑΣΕΠ. Εγώ λέω στους φοιτητές μου που θέλουν να μπουν στο Δημόσιο ότι, έτσι και το πράξουν, εγώ θα τους φτιάξω και μια κάσα να μπουν μέσα. Γιατί από τα 25 τους θα σκέφτονται συντάξεις και επιδόματα.

Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό; Τι άλλοι δρόμοι υπάρχουν;

Η Ελλάδα μπορεί να αλλάξει χρησιμοποιώντας την τεχνολογία. Αυτή μπορεί να βοηθήσει να κατασκευάσουμε καλύτερα προϊόντα σε δεκάδες τομείς, από τον τουρισμό μέχρι τη γεωργία, από τη ναυτιλία μέχρι την παιδεία. Η ιδέα του Silicon Valley που ξεκίνησε στις ΗΠΑ και άλλαξε τον κόσμο, στηρίχτηκε στην εμπιστοσύνη που έδειξαν σε καθηγητές και φοιτητές, οι οποίοι έφτιαξαν πολλές μικρές εταιρείες τεχνολογίας των οποίων τις ιδέες αγόραζαν στη συνέχεια εταιρείες μεγαλύτερες. Η έμπνευση θα μπορούσε να έρθει από τα πανεπιστήμια και τους καθηγητές, αλλά, δυστυχώς, στην Ελλάδα το επίπεδό τους είναι τραγικό. Για να πετύχει ένας νέος, θα πρέπει να ελευθερωθεί από τις αγκυλώσεις. Να μη σκέφτεται να βρει απλώς μια δουλειά των 1.000 € και να σχολάει νωρίς ώστε να πηγαίνει στην καφετέρια. Να έχει τον ενθουσιασμό και το όραμα να κάνει κάτι για το κέφι του, να δημιουργεί. Και η τεχνολογία σήμερα έχει το κέφι μέσα της. Είναι ο ιδανικός τόπος για έναν νέο να εξελιχθεί και να κάνει τα οράματά του πράξη.

Στο Corallia βοηθάτε νέες εταιρείες τεχνολογίας...

Επιλέξαμε τον τομέα της μικροηλεκτρονικής και των ενσωματωμένων συστημάτων, το εύρος προϊόντων του οποίου είναι τεράστιο, κινείται σε μια αγορά ενός τρισεκατομμυρίου και στον οποίο ακόμα και ένα μικρό προϊόν μπορεί να γίνει παγκόσμια επιτυχία. Το Skype, το πρόγραμμα με το οποίο τηλεφωνείς σε όλο τον κόσμο σχεδόν δωρεάν, κατασκευάστηκε στην Εσθονία το 2002 και πουλήθηκε το 2005 για 2,6 δισ. δολάρια. Από φοιτητές ξεκίνησε. Γι' αυτό λέμε ότι στην Ελλάδα θα πρέπει να ανοίξουν τα πανεπιστήμια στη γνώση, να έρθουν νέες ιδέες, τα παιδιά να εμπιστευτούν τους καθηγητές τους, να φτιαχτούν μικρές βιομηχανικές μονάδες και όλοι μαζί να βγουν προς τα έξω σε μια συνεργατική προσπάθεια. Αυτό είναι το Corallia.

Πώς ξεκινήσατε αυτή την πρωτοβουλία;

Πριν από τριάμισι χρόνια, εγώ και οι καθηγητές Χόρχε Σάντσες και Νίκος Βογιατζής σκεφτήκαμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε αυτήν τη χώρα να βγει από τη μιζέρια αξιοποιώντας την υψηλή τεχνολογία, την καινοτομία, τις εξαγωγές και την ένταση γνώσης. Και ποιοι τα παράγουν αυτά; Μικρές και μεσαίες εταιρείες οι οποίες στη χώρα μας είναι πολλές. Οι οποίες θα πρέπει να εκπαιδευτούν να «μυρίζονται» πού είναι οι ευκαιρίες, πού είναι το νέο προϊόν, πώς θα αξιοποιήσουν τις ιδέες τους. Αυτό γίνεται μόνο με τη συνεργασία και εκεί βοηθά πραγματικά η ιδέα των clusters. Δηλαδή, εταιρείες μικρές που βοηθούν η μία την άλλη με τεχνογνωσία, έρευνα και εξέλιξη, ώστε το προϊόν που θα παράγει η κάθε μία να είναι υψηλής ποιότητας και ανταγωνιστικό στο εξωτερικό. Ετσι, αναλάβαμε για λογαριασμό του κράτους αυτό το πρόγραμμα.

Αυτή είναι και η βασική φιλοσοφία; Η συνεργασία;

Βάλαμε όλες τις εταιρείες μαζί να νιώθουν ότι είναι μέρος ενός οικοσυστήματος. Στην έδρα του Corallia στο Μαρούσι μαθαίνουμε τις νέες εταιρείες να σκέφτονται με βάση την καινοτομία. Γίνονται σεμινάρια μάνατζμεντ, μαθαίνουν να κατοχυρώνουν τις ιδέες τους, έρχονται σε επαφή με πελάτες από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ, από όλο τον κόσμο. Εδώ υπάρχει και το show room όπου σε λίγα τετραγωνικά εκτίθενται όλες τους οι καινοτομίες.

Πόσο γρήγορα απέδωσε η πρωτοβουλία;

Στα δύο πρώτα χρόνια η «ένωση» των δώδεκα -τότε, σήμερα είναι 60- εταιρειών διπλασίασε το δυναμικό της, τις εξαγωγές και τις πατέντες. Στο ίδιο διάστημα φέραμε σε επαφή τα ερευνητικά κέντρα 35 πανεπιστημίων και ύστερα άρχισαν εταιρείες από όλη την Ελλάδα να ζητούν συνεργασία. Ηταν τόσο επιτυχής η προώθηση του προγράμματος στο εξωτερικό, που έχουμε εξασφαλίσει πάνω από 10 εκατ. δολάρια από ιδιωτικά κεφάλαια -η κύρια χρηματοδότησή μας ωστόσο είναι από το ΕΣΠΑ- και έτσι μπορούμε να πληρώσουμε όχι μόνο τα καθαρά ερευνητικά έξοδα, αλλά και τα γραφειοκρατικά, όπως νομικές υπηρεσίες των εταιρειών, πατέντες κ.λπ. Μέσα σε δυόμισι χρόνια, με την επαφή με τον ευρωπαϊκό χώρο και την ανταπόκριση που έχουμε, είμαστε και εμείς μέσα στους πρωτοπόρους.

Αρα το πείραμα θεωρείται ήδη επιτυχημένο.

Εχουμε ξεπεράσει το στάδιο του πειράματος. Εχουμε προϊόντα μοναδικά, παγκόσμιας κλάσης, πραγματικά. Και έχουμε βάλει στόχο το 2015 το οικοσύστημα της μικροηλεκτρονικής να έχει έσοδα μισό δισ. ευρώ. Το Corallia είναι ο καταλύτης, εμείς απλώς βοηθάμε.

Αυτό είναι και το βασικό σας όραμα;

Πρότυπό μας είναι η Σχολή των Αθηνών. Αυτό που κάνουμε εμείς εδώ το έκαναν πρώτοι οι αρχαίοι Ελληνες. Μέσα σε 200 χρόνια άλλαξαν όλες τις επιστήμες. Δεν είναι τυχαίο που στη Μίλητο ο Θαλής, ο Παρμενίδης, ο Λεύκιππος, ο Ηράκλειτος και ο Αναξίμανδρος άλλαξαν τον κόσμο της Φυσικής. Αυτό ήταν το cluster της Ιωνίας. Συνεργατικά λειτούργησαν, ο ένας με τις ιδέες του άλλου. Ο Πυθαγόρας και ο Ευκλείδης όρισαν τον αριθμό και τη γεωμετρία. Ο Πλάτωνας ασχολήθηκε με την ψυχή, το σώμα και την κοινωνία. Και ήρθε στο τέλος ο Αριστοτέλης, τα ένωσε όλα αυτά και με το λόγο τα δίδαξε στον Μέγα Αλέξανδρο, ο οποίος τα μετέδωσε σε άλλες χώρες. Μια πρώτη ελληνική παγκοσμιοποίηση.

Ολα αυτά που λέτε τα έχουμε διδαχθεί ή τα έχουμε διαβάσει. Αλλά χωριστά μεταξύ τους, όχι σε συνδυασμό.

Κάποιος πρέπει να τα δώσει αυτά να τα καταλάβουν οι νέοι. Και αυτό πρέπει να γίνει εκλαϊκευμένα, ακόμα και μέσα από την τηλεόραση. Αν η τηλεόραση μπορεί με το επαναλαμβανόμενο κουτσομπολιό να αποβλακώσει τον κόσμο, τότε μπορεί σίγουρα μέσα από άλλου είδους προγράμματα να τον εκπαιδεύσει.

Ποια είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας;

Ο Ελληνας είναι ανταγωνιστικός, εφευρετικός και ευέλικτος. Αλλά δεν αντέχει τη συνεργασία. Αυτό αρχίζει να αλλάζει και η πρωτοβουλία μας αποδεικνύει ότι τα αποτελέσματα είναι άμεσα και μετρήσιμα. Για αρχή επιλέξαμε την τεχνολογία. Μόλις αποδείξουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε εκεί, θα έχει ανοίξει ο δρόμος για τις άλλες περιοχές. Και στις πρώτες προτεραιότητές μας είναι ο πολιτισμός.

Πώς ακριβώς;

Το Χόλιγουντ έχει γράψει ιστορία με πολιτισμούς άλλων και εμείς που έχουμε τον πολιτισμό δεν κάνουμε τίποτα. Φανταστείτε ένα Avatar με θέμα την αρχαία Αθήνα ή τις Θερμοπύλες. Ή ένα για τις θαλάσσιες καταδύσεις στη Μεσόγειο. Ή για τις ομορφιές των νησιών μας. Θα είναι μια μοναδική εμπειρία και ευκαιρία για τεράστιο κέρδος. Γιατί, ας μην το κρύβουμε, σκοπός της επιχειρηματικότητας είναι κυρίως αυτό.

Τι έχετε να συμβουλεύσετε τους νέους που έχουν μια επιχειρηματική ιδέα;

Να μαζευτούν πέντε φίλοι και να κάνουν μια εταιρεία. Μόνο μέσα από τη συνεργασία θα έχουν επιτυχία.

• Ο γενικός διευθυντής της Μονάδας Ανάπτυξης Ελληνικού Τεχνολογικού Συνεργατικού Σχηματισμού στο Ερευνητικό Κέντρο «ΑΘΗΝΑ» (Corallia) γεννήθηκε στην Καβάλα το 1938.

• Ελαβε το δίπλωμα του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού από το Πολυτεχνείο του Μονάχου της Δυτ. Γερμανίας το 1962 και το Ph.D (Dr. Ing.) από το Max Planck Institut fur Plasmaphysik Garching και το Πολυτεχνείο του Μονάχου το 1966.

• Από το 1962 ώς το 1967 ήταν επιστημονικός συνεργάτης στο Max Planck Institut fur Plasmaphysik στο Μόναχο.

• Δούλεψε ως επίκουρος καθηγητής από το 1967 ώς το 1970, αναπληρωτής καθηγητής από το 1970 ώς το 1973 και ως καθηγητής από το 1973 ώς το 1977 στο Τμήμα Ηλεκτρονικών του Carleton University στην Οτάβα του Καναδά, όπου ασχολήθηκε με διδασκαλία και έρευνα στα ακόλουθα πεδία: μικροκυματικές και οπτικές τηλεπικοινωνίες, τεχνολογία ραντάρ, ανάπτυξη laser CO2.

• Από το 1977 είναι επίτιμος καθηγητής στο Carleton University. Tο 1975 εξελέγη καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Θεωρητικής Ηλεκτροτεχνίας και Παραγωγής του τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών, όπου ασχολείται με τη διδασκαλία και την έρευνα στα εξής θέματα: μικροκύματα και οπτικές επικοινωνίες, δίκτυα επικοινωνιών, LAN, MAN, B-ISDN και ΑΤΜ Τεχνολογία, με έμφαση σε κατασκευαστικές εφαρμογές και κατασκευές πρωτοτύπων.

• Το εργαστήριό του συμμετέχει ενεργά σε ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ACTS & ESPRIT R&D projects, όπως LION, DISTIMA, PANORAMA, COBUCO κ.ά.). Από τον Οκτώβριο του 2000 είναι επιστημονικός υπεύθυνος της Ερευνητικής Μονάδας 7 (Επικοινωνίες και Ενσωματωμένα Συστήματα) του Ερευνητικού Ακαδημαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών. Εχει κάνει πάνω από 140 δημοσιεύσεις και κατέχει πολυάριθμα διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας.

ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ PROJECTS ΤΟΥ CORALLIA ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

• Πρότυπος βιο-αισθητήρας για την ανάλυση DNA και γενετικών αναλύσεων.
• Λογισμικό διαχείρισης της ποιότητας υπηρεσίας σε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 4ης γενιάς.
• Σχεδίαση και ανάπτυξη ημιδιαφανών φωτοβολταϊκών, τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν παράθυρα.
• Αντλία αυτόματης έγχυσης ινσουλίνης.
• Ανάπτυξη λογισμικού και hardware για την κατασκευή ευφυούς κάμερας με δυνατότητες επεξεργασίας εικόνας για εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας.
• Εξυπνοι, ασύρματοι και ενεργειακά αυτόνομοι αισθητήρες για εφαρμογές σε ιατρική, οικιακούς αυτοματισμούς και διαχείριση ενέργειας.
• Ολοκληρωμένο κύκλωμα USB 3.0.
• Εξελιγμένο σύστημα αναζήτησης βίντεο στον παγκόσμιο ιστό.
• Ολοκληρωμένο κύκλωμα σύνθεσης πληροφορίας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ CORALLIA

Το Corallia Clusters Initiative είναι μια πρωτοποριακή και δυναμική πρωτοβουλία που λειτουργεί ως καταλύτης μεταξύ παραγόντων καινοτομίας, προωθώντας τη δημιουργία ενός συνολικού και ανταγωνιστικού οικοσυστήματος καινοτομίας. Σχεδιάζει και συμβάλλει στην ανάπτυξη clusters (Συνεργατικών Σχηματισμών) καινοτομίας, σε τομείς υψηλής τεχνολογίας και έντασης γνώσης, τα οποία διαθέτουν τη δυναμική να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, να προαγάγουν την εξωστρέφειά τους και τελικά να οδηγηθούν προς ένα μοντέλο παροχής υπηρεσιών «υψηλής προστιθέμενης αξίας». Ενα μοντέλο, δηλαδή, ικανό να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες ώστε τα ελληνικά clusters να μπορούν να ανταγωνίζονται με ίσους όρους στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.

Ως cluster ορίζεται ένα σύνολο συν-ανταγωνιστικών επιχειρήσεων όλων των μεγεθών, συνδεδεμένων σε αλυσίδα προστιθέμενης αξίας με κοινούς προμηθευτές και πελάτες, με στρατηγικές συμμαχίες με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, φορείς μεταφοράς τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών κ.λπ., που εμφανίζουν ισχυρή γεωγραφική συγκέντρωση και από κοινού πρόσβαση

και χρήση εγκαταστάσεων, υποδομών και υπηρεσιών και δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένη θεματική περιοχή, η οποία διακρίνεται από χαρακτηριστικά έντασης γνώσης, υψηλής τεχνολογίας, εξαγωγικού προσανατολισμού και υπαρκτού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος σε διεθνές επίπεδο.

• Αποτελεί Μονάδα του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά, τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ενωσης και Εθνικούς Πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2007-2013 και των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων 2007-2013.

• Περισσότερα στο www.corallia.org