«Έχω δικαίωμα να ελέγχω τον θάνατό μου!»

Άλλοι τον ευγνωμονούν, άλλοι τον θεωρούν μισότρελο δολοφόνο.

Ο αμφιλεγόμενος δρ Φίλιπ Νίτσκι είναι ο πρώτος γιατρός στον κόσμο που το 1996 πραγματοποίησε νομίμως εθελοντική ευθανασία σε τέσσερις νοσούντες από ανίατη ασθένεια....



Πρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Εxit Ιnternational» ταξιδεύει σε ολόκληρο τον κόσμο, παραδίδοντας σεμινάρια «γαλήνιου θανάτου» για καταδικασμένους ασθενείς που επιθυμούν να λυτρωθούν. Είναι ένας απόστολος της ευθανασίας στο σπίτι, με ειδικό «κιτ υποβοηθούμενης αυτοκτονίας» και μάλιστα με απλά υλικά τα οποία μπορεί νομίμως να προμηθευτεί οποιοσδήποτε. Πρόσφατα διαφημιστικά τρέιλερ της «Εxit»μλογοκρίθηκαν στην πατρίδα του την Αυστραλία, όπου το βιβλίο του «Το χάπι της γαλήνης» απαγορεύεται να κυκλοφορήσει εδώ και 35 χρόνια.

«Απαιτούμε από τους ανθρώπους να ζουν χωρίς αξιοπρέπεια, με αγωνία και πόνο, ενώ είμαστε πιο σπλαχνικοί απέναντι στα κατοικίδιά μας όταν το μαρτύριό τους γίνεται μεγαλύτερο από όσο μπορούν να αντέξουν. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι ούτε λογική ούτε ώριμη» αναφέρει στο «Βήμα» ο δόκτωρ Νίτσκι. Και εξηγεί: «Το δικαίωμα να ελέγχει κανείς τη ζωή του είναι εξίσου θεμελιώδες με το δικαίωμα να ελέγχει τον θάνατό του».

Με τα σεμινάριά του, όπως ισχυρίζεται, προσφέρει στους ενδιαφερομένους «τη δυνατότητα να εγκαταλείψουν τη ζωή όταν έχει γίνει πια ανυπόφορη,από τον δικό τους χέρι». Δηλαδή χωρίς ποινικές συνέπειες για όποιον αγαπημένο τους μπορούσε να φανεί πιο φιλεύσπλαχνος από τον νόμο. Και κυρίως «γρήγορα, ανώδυνα και γαλήνια». «Το πρώτο πράγμα που ζητώ από όσους έρχονται σε εμένα είναι να κάνουν μια λίστα με τα άτομα που θα ήταν πρόθυμα να μείνουν ακόμη και δεκαετίες στη φυλακή για να τους βοηθήσουν να πεθάνουν. Με τις γνώσεις όμως που μοιράζομαι μαζί τους,κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο.Μαθαίνουν πώς να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους προτού καταστούν ανήμποροι- είτε επιτρέποντας στον εαυτό τους να υποφέρει είτε διακινδυνεύοντας την καταδίκη ενός αγαπημένου τους, ο οποίος θα τους λυπηθεί και θα τους οδηγήσει στον θάνατο» τονίζει.

Πώς μπορεί να είναι τόσο απλή και νόμιμη μια υποβοηθούμενη αυτοκτονία στο σπίτι; «Αυτό μπορεί να γίνει τροποποιώντας συγκεκριμένα φάρμακα που υπάρχουν στο εμπόριο ή φτιάχνοντας ιδιότυπες συσκευές θανάτου με υλικά, που άλλα υπάρχουν στο σπίτι και άλλα μπορούν εύκολα να τα προμηθευτούν από χρωματοπωλεία» απαντά. Για ευνόητους λόγους, ο δόκτωρ Νίτσκι δεν αποκαλύπτει τον ακριβή τρόπο κατασκευής και λειτουργίας των συσκευών.

Και αν αυτή η γνώση γίνει κτήμα απελπισμένων με αυτοκτονικό σύνδρομο; «Θα ήταν τραγωδία αυτή η ευαίσθητη γνώση να διαρρεύσει και να χρησιμοποιηθεί από νεαρά ή υγιή άτομα. Γι΄ αυτό φροντίζουμε να γίνεται γερό “φιλτράρισμα” όσων παρακολουθούν τα σεμινάρια ή ζητούν τη βοήθειά μου» εξηγεί. Και σημειώνει δύο βασικές προϋποθέσεις: «Πέραν της όποιας πάθησης, οι πάσχοντες από ανίατη ασθένεια πρέπει να είναι άνω των 65 ετών και σε θέση να πάρουν λογικές αποφάσεις».

Στην Αυστραλία κάθε φορά που η διερεύνηση αυτοκτονίας αποκαλύπτει επικοινωνία του αυτόχειρα με την «Εxit Ιnternational» οι Αρχές ανακρίνουν τον δρα Νίτσκι. Συχνά εισβάλλουν στα γραφεία της οργάνωσης και κατάσχουν έγγραφα και σκληρούς δίσκους υπολογιστών. Σε καμία όμως περίπτωση δεν έχει προκύψει κατηγορία εναντίον του. Ο ίδιος επιμένει στα όρια της νομιμότητας: ξεσήκωσε σάλο όταν ανακοίνωσε τα σχέδιά του να συνοδεύσει οκτώ Νεοζηλανδούς στο Μεξικό, με σκοπό να αγοράσουν το νόμιμο εκεί (αλλά παράνομο στη Νέα Ζηλανδία) θανατηφόρο φάρμακο «Νembutal». Ακτιβιστής για τους Αβορίγινες, δασοφύλακας και, τελικά, γιατρός στα 41 του

Σε πολλά «μονοπάτια» περπάτησε ο 63χρονος Αυστραλός προτού καταλήξει «ειδικός του ανώδυνου θανάτου».Το 1972 πήρε διδακτορικό στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο Φλίντερς, αλλά εργάστηκε σε μια μη κυβερνητική οργάνωση για τα δικαιώματα των Αβοριγίνων Γκουρίτζι. Αργότερα, εργάστηκε ως δασοφύλακας,ώσπου ένα σοβαρό ατύχημα τον οδήγησε και πάλι στα φοιτητικά έδρανα. Αποφοίτησε από την ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ σε ηλικία 41 ετών.Με επίμονες εκστρατείες το 1995 πέτυχε την υπερψήφιση ενός νόμου υπέρ της υπό αυστηρούς όρους ευθανασίας από το κοινοβούλιο της Βορείου Επαρχίας.Το 1997 ίδρυσε την «Εxit Ιnternational».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ

«Και όμως, ένιωθα ότι λειτουργούσα σαν δήμιος»

- Θέλετε να μας περιγράψετε την πρώτη φορά που βοηθήσατε ασθενή να αυτοκτονήσει;

«Οταν ήρθε η πρώτη έγκριση από το κράτος και ο 66χρονος ασθενής μου Μπομπ Ντεντ μού ανακοίνωσε την ημέρα που επιθυμούσε να πεθάνει, έπαθα σοκ. Τον γνώριζα πια πολύ καλά και παρ΄ όλο που ήξερα από καιρό την επιθυμία του, καθώς και ότι ο καρκίνος του προστάτη από τον οποίο έπασχε τού προκαλούσε φριχτούς πόνους, ήταν πολύ δύσκολο για εμένα. Πέρασα πολλές νύχτες άγρυπνος, ελέγχοντας ξανά και ξανά το μηχάνημα που είχα φτιάξει και που επέτρεπε στον ασθενή να ξεκινήσει τη διαδικασία έγχυσης των θανατηφόρων ουσιών στον καθετήρα του, πατώντας απλώς μερικά κουμπιά, όταν εκείνος θα ένιωθε έτοιμος. Ημουν πολύ αγχωμένος γιατί δεν υπήρχε περιθώριο για λάθη».

- Ο ασθενής σας πώς αισθανόταν;

«Τη μοιραία Κυριακή, πριν από την ευθανασία, ο Μπομπ με κάλεσε να φάω μαζί με εκείνον και την οικογένειά του στο δωμάτιο του νοσοκομείου. Μιλούσε ήρεμα με τους δικούς του, αλλά εγώ δεν μπορούσα να καταπιώ μπουκιά. Οταν ήρθε η ώρα, του έβαλα τον καθετήρα και του εξήγησα τη διαδικασία. Λόγω του μηχανήματος, μπορούσα απλώς να παρακολουθώ από απόσταση αν όλα εκτυλίσσονταν όπως έπρεπε, αφήνοντας χώρο στην οικογένειά του να καθήσει δίπλα του, να τον αγκαλιάσει και να του κρατήσει το χέρι, στις τελευταίες του στιγμές. Αν και δεχόμουν ότι το μηχάνημα με απάλλασσε κάπως από τη διαδικασία, δεν μπορούσα να απαλλαγώ από την αίσθηση ότι λειτουργούσα σαν δήμιος. Ηταν φρικτή εμπειρία, αλλά τελικά όλα πήγαν καλά και ο Μπομπ “έφυγε” γαλήνια, χωρίς πόνο και κυρίως χωρίς απρόοπτα».