Φρένο στη μαύρη αγορά αδειών για φωτοβολταϊκά

Τάξη στο χάος που έχει δημιουργηθεί στην αγορά της ηλιακής ενέργειας με τη σώρευση παλαιών και νέων αιτημάτων για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, η ισχύς των οποίων ξεπερνά τα 3.500 MW, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται σε αυτά τα αιτήματα των αγροτών που ξεκίνησαν να υποβάλλονται σωρηδόν από την 1η Σεπτεμβρίου, καλείται να βάλει η υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Τίνα Μπιρμπίλη, αποτρέποντας τόσο τη μαύρη αγορά αδειών όσο και τη δημιουργία μιας νέας «φούσκας».

Η κ. Μπιρμπίλη καλείται να ελέγξει τις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν για ένα «ηλιακό Ελντοράντο», με την απλοποίηση των διαδικασιών για τα μικρά φωτοβολταϊκά συστήματα που θα εγκατασταθούν σε στέγες σπιτιών και επαγγελματικών κτιρίων, με την ανοιχτή πρόσκληση προς τους αγρότες να «φυτέψουν» φωτοβολταϊκά πάνελ σε γη υψηλής παραγωγικότητας, με τον υψηλό βαθμό σταθερής απόδοσης των συγκεκριμένων επενδύσεων και μάλιστα σε βάθος εικοσαετίας, αλλά και με τις τράπεζες που προσφέρουν ελκυστικά χρηματοδοτικά προϊόντα για τη στήριξη των επενδύσεων αυτών.

Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο αν σκεφτεί κανείς τι έγινε το 2007. Τότε είχε δημιουργηθεί μια επενδυτική φούσκα της τάξεως των 3.700 MW λόγω της υψηλής εγγυημένης τιμής που ορίστηκε για την ενέργεια που θα παραγόταν από φωτοβολταϊκά συστήματα με τον Ν. 3468/2006. Τα αιτήματα στοιβάχτηκαν στα γραφεία της ΡΑΕ και η πολιτική ηγεσία του Yπουργείου Ανάπτυξης, προκειμένου να εκλογικευτεί η κατάσταση, αναγκάστηκε να δεχθεί την πρόταση της Αρχής για αναστολή της υποβολής αιτημάτων, ενώ τροποποίησε τον νόμο ορίζοντας σταδιακή αποκλιμάκωση των τιμών του ηλιακού ρεύματος. Oλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα ο «επενδυτικός πυρετός» να πέσει απότομα και η αγορά να παγώσει εν αναμονή των αλλαγών. Σήμερα, από εκείνο το «επενδυτικό κύμα» έχουν υλοποιηθεί φωτοβολταϊκά έργα ισχύος μόλις 80 MW.

Η υπουργός Περιβάλλοντος, λοιπόν, καλείται να δώσει λύση στα ζητήματα που ετέθησαν εμμέσως από τη ΔΕΗ, προκαλώντας την εντονότατη αντίδραση του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών. Παράλληλα καλείται εντός των επόμενων ημερών να ορίσει με υπουργική απόφαση την κατανομή της ισχύος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που θα προστεθεί στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας έως το 2020 και με βάση τα σημερινά δεδομένα για τα φωτοβολταϊκά συστήματα δεν θα ξεπερνά τα 2.200 MW.

Τι λέει η ΔΕΗ

Η ΔΕΗ, ως διαχειριστής του δικτύου διανομής στο οποίο θα συνδεθούν τα φωτοβολταϊκά συστήματα, εξέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωση στην οποία εξέθεσε την κατάσταση ως εξής:

 Εντός του τελευταίου διμήνου από την ψήφιση του νέου νόμου για τις ΑΠΕ η ΔΕΗ έχει υποδεχθεί αιτήματα συνολικής ισχύος 1.400MW εκ των οποίων:

• για σταθμούς 100 kW-500 kW, περίπου 1.000 MW,

• για σταθμούς ισχύος μέχρι 100 kW περίπου 400 MW.

Η υποβολή των αιτήσεων συνεχίζεται.

 Πριν από την ψήφιση του νέου νόμου είχαν εκδοθεί άδειες παραγωγής για σταθμούς συνολικής ισχύος περί τα 700 MW.

 Eχουν υποβληθεί στη ΔΕΗ αιτήματα σύνδεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς με απόφαση εξαίρεσης από τη ΡΑΕ με βάση τον προηγούμενο νόμο, δηλαδή σταθμών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση απόκτησης άδειας παραγωγής, συνολικής ισχύος περί τα 300 MW (χωρίς να έχει εξαντληθεί το σύνολο των εξαιρέσεων που έχει χορηγήσει η ΡΑΕ).

 Η συνολική ισχύς των πάσης φύσεως φωτοβολταϊκών σταθμών που έχουν τεθεί σε λειτουργία δεν υπερβαίνει τα 100 MW.

 Οι αιτήσεις που εκκρεμούν στη ΡΑΕ για έκδοση αδειών παραγωγής και αποφάσεων εξαίρεσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος μέχρι 1 MW, που έχουν κατατεθεί στο παρελθόν αλλά εντάσσονται πλέον στις διατάξεις του νέου νόμου και ήδη διαβιβάστηκαν στη ΔΕΗ ως διαχειριστή του δικτύου, αντιπροσωπεύουν συνολική ισχύ περί τα 200 MW.

 Οι μεγάλες επενδύσεις άνω του 1 MW που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ αντιπροσωπεύουν συνολική ισχύ περί τα 870 MW.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, η επιχείρηση στην ίδια ανακοίνωση δήλωσε ότι «τα νέα αιτήματα θα εξεταστούν μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης των παλαιών αιτημάτων κατόχων αδειών παραγωγής ή αποφάσεων εξαίρεσης, αλλά και των αιτημάτων που περιλαμβάνονται στον ειδικό κατάλογο, καθώς και εκείνων που εκκρεμούσαν στη ΡΑΕ και περιέρχονται στην αρμοδιότητα της ΔΕΗ ως διαχειριστή του δικτύου, δεδομένου ότι τα τελευταία ως παλαιότερα αιτήματα (ορισμένα χρονολογούνται από το 2007) ευλόγως προηγούνται».

Τι υποστηρίζει ο ΣΕΦ

Η ανακοίνωση προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών, ο οποίος ζητεί διορθωτικές κινήσεις από την υπουργό Περιβάλλοντος για την ορθότερη διαδικασία εξέτασης και έγκρισης των αιτήσεων. Σύμφωνα με τον ΣΕΦ, «η απόφαση της ΔΕΗ για εξέταση των νέων αιτήσεων για φωτοβολταϊκά, αφού πρώτα εξεταστούν παλαιότερες, έρχεται σε αντίθεση με τις διατάξεις του νόμου 3851/2010, αφού καταργεί στην πράξη τη δυνατότητα νέων αιτήσεων για φωτοβολταϊκά όπως ορίζει ο νόμος». Σύμφωνα πάντα με τον ΣΕΦ, «το αίσθημα δικαίου επιβάλλει τα εξής:

«Επενδυτές με παλιές αιτήσεις που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση σύνδεσης προς τη ΔΕΗ, προηγούνται.

• Oλες οι νέες αιτήσεις που υποβλήθηκαν στη ΔΕΗ μέσα στο καλοκαίρι 2010 να θεωρηθούν ότι υποβλήθηκαν στις 4-9-2010 και να εξετασθούν τηρουμένης της σειράς υποβολής τους (όπως ο Ν. 3851/2010 ορίζει).

• Επενδυτές με παλιές αιτήσεις που θα υποβάλουν νέα αίτηση στη ΔΕΗ δεν μπορεί να προηγηθούν αυτών που ήδη υπέβαλαν αιτήσεις.

Επίσης ο Σύνδεσμος τονίζει ότι «η απόλυτη προτεραιότητα των παλιών αιτήσεων και το πάγωμα των νέων ανοίγει και πάλι τον δρόμο στο παρεμπόριο αδειών, δίνοντας σε κάποιους τη δυνατότητα του εύκολου πλουτισμού».

Οι αγρότες

Oμως το πρόβλημα δεν σταματά εδώ. Πέραν όλων των άλλων αιτήσεων έχουν αρχίσει ήδη να υποβάλλονται από την 1η Σεπτεμβρίου και αιτήσεις για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων από αγρότες. Hδη οι αιτήσεις έχουν ξεπεράσει τις 5.000 και η ΔΕΗ έχει δηλώσει ότι σύμφωνα με τον νόμο «οι αιτήσεις αυτές, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας υποβολής τους, θα εξεταστούν από τις περιοχές της ΔΕΗ κατά προτεραιότητα έναντι των λοιπών αιτήσεων για φωτοβολταϊκούς σταθμούς».

Σύμφωνα με τον ΣΕΦ, αυτή η ερμηνεία του νόμου δεν είναι ορθή. Υποστηρίζει μάλιστα ότι ο Ν. 3851/2010 αναφέρει ρητά (στο άρθρο 15) ότι οι αιτήσεις των αγροτών εξετάζονται κατά προτεραιότητα μόνο για την περίοδο μέχρι την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης που θα ρυθμίζει περαιτέρω κάποια θέματα. Η απόφαση αυτή, σύμφωνα πάλι με τον νόμο (άρθρο 1) θα πρέπει να εκδοθεί έως τις 4-9-2010. Η ορθή ερμηνεία του νόμου σύμφωνα με τον ΣΕΦ είναι ότι όσοι αγρότες υποβάλουν αίτηση έως τις 4-9-2010 προηγούνται, αλλιώς ακολουθούν τη σειρά προτεραιότητας μαζί με όλους τους άλλους επενδυτές.