Το «άνοιγμα» του Πεκίνου στην πορνογραφία

Η απαγόρευση της ηλεκτρονικής πορνογραφίας στην Κίνα είναι πλέον παρελθόν. Υστερα από μήνες εφαρμογής σκληρότατων μεθόδων αστυνόμευσης και λογοκρισίας όλων των ιστοσελίδων με έστω και την παραμικρή αναφορά στο σεξ, η κινεζική εξουσία άρχισε να βάζει νερό στο κρασί της. Πράγματι, τις τελευταίες εβδομάδες το Πεκίνο επέτρεψε την ελεύθερη πρόσβαση σε περιορισμένο αριθμό ιστοσελίδων με πορνογραφικό περιεχόμενο.

Το νέο διαδόθηκε με αστραπιαία ταχύτητα μεταξύ των Κινέζων κυβερνοναυτών, γνωστών για την «αδυναμία» που τρέφουν για το Διαδίκτυο (συγκροτούν την πολυπληθέστερη κοινότητα χρηστών του Διαδικτύου στον κόσμο, με περί τα 425 εκατομμύρια χρήστες, περίπου το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού της χώρας): μόλις αντιλήφθηκαν την άρση της απαγόρευσης, έσπευσαν να επωφεληθούν, νομίζοντας ότι κάποια τυχαία και προσωρινή βλάβη του συστήματος προκάλεσε ένα μικρό «ρήγμα» στο «Μεγάλο Πύρινο Τείχος» (Great Firewall), αυτό το σινικό τείχος εικονικής προστασίας, που οι κινεζικές αρχές είχαν υψώσει για να ελέγχουν το Διαδίκτυο και να εμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβαση σε ιστοσελίδες με ανεπιθύμητο περιεχόμενο (και όχι αποκλειστικά ροζ).

Δεν άργησαν όμως να διαπιστώσουν ότι δεν ήταν καθόλου ένα τυχαίο συμβάν, αλλά μια εσκεμμένη ενέργεια του καθεστώτος προκειμένου να μετρήσει την πραγματική ζήτηση του ηλεκτρονικού πορνό στην επικράτεια. Δημιουργείται συνεπώς η εύλογη απορία εάν αυτή η «ελευθεριακή» κίνηση του παντοδύναμου καθεστώτος θα πρέπει να ερμηνευθεί ως μια «εκσυγχρονιστική» στροφή (βλέπε αποτελεσματικότερη και λιγότερο σεξοφοβική διαχείριση), που όμως προϋποθέτει την έστω και μερική αναγνώριση κάποιων προσωπικών ελευθεριών των πολιτών, ή αν, αντίθετα, πρόκειται για έναν τακτικό ελιγμό, ένα ακόμη τέχνασμα για τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των «εχθρών» του συστήματος.

Οπως ήταν αναμενόμενο, τα Γραφεία Τύπου του κινεζικού υπουργείου Τεχνολογίας και Ερευνας καθώς και του υπουργείου Δημοσίας Ασφάλειας δέχτηκαν αυτές τις μέρες καταιγισμό διευκρινιστικών ερωτήσεων από ντόπιους και ξένους δημοσιογράφους. Αυτοί όμως επέλεξαν να κάνουν τους... Κινέζους. Η κυβέρνηση δεν έχει διευκρινίσει ακόμη γιατί επέλεξε να αναστείλει επιλεκτικά την απαγόρευση πρόσβασης σε κάποιους μέχρι χθες αυστηρά απαγορευμένους διαδικτυακούς τόπους. Οταν, μάλιστα, το πιο αποτελεσματικό σύστημα αστυνόμευσης και ελέγχου του Διαδικτύου στον κόσμο εξακολουθεί να απαγορεύει στους Κινέζους την ελεύθερη πρόσβαση σε ιστοσελίδες σχετικές με τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κριτική του πολιτικού ολοκληρωτισμού και τη θρησκευτική προπαγάνδα. Συνεπώς, η «ελεύθερη» πρόσβαση σε κάποιες ροζ ιστοσελίδες δεν υποδηλώνει κάποια άρση των απαγορεύσεων ή την επιλογή μεγαλύτερης ανεκτικότητας στη χρήση του Διαδικτύου.

Μια πιθανή εξήγηση που προτείνεται από Κινέζους ειδικούς αναλυτές της επίσημης επικοινωνιακής στρατηγικής είναι ότι η κυβέρνηση δεν είναι πλέον σε θέση να ελέγξει το διαρκώς διευρυνόμενο διαδικτυακό σύμπαν και με αυτό τον ασυνεπή τρόπο επιχειρεί να απελευθερώσει επιλεκτικά εκείνες τις ιστοσελίδες που θεωρούνται λιγότερο επικίνδυνες για την ασφάλεια του πολιτικού συστήματος.

Οι αμέτρητοι ιστότοποι, το κοινωνικό Διαδίκτυο, ο πολλαπλασιασμός των blogs και των υπηρεσιών έχουν πλέον ξεφύγει από τις δυνατότητες ελέγχου, πολλώ δε μάλλον από τις δυνατότητες καταστολής όσων τα τελευταία χρόνια επιχείρησαν να ανυψώσουν ένα νέο εικονικό σινικό τείχος. Επομένως, σύμφωνα με αυτή την αισιόδοξη ερμηνεία, η κινεζική εξουσία ήταν σχεδόν αναγκασμένη να χαλαρώσει τους μηχανισμούς επιτήρησης του σεξ στο Διαδίκτυο προκειμένου να επικεντρωθεί σε πολύ πιο επικίνδυνες και απειλητικές ιστοσελίδες πολιτικής ενημέρωσης και ανατρεπτικής προπαγάνδας.

Πάντως, είναι γεγονός ότι οι απαγορεύσεις στο Ιντερνετ και η απομόνωση της Κίνας από τον παγκόσμιο ιστό έχουν πλέον υψηλότατο οικονομικό και πολιτικό κόστος και τα πρώτα δείγματα μεγαλύτερης ευελιξίας και ανοχής διαφαίνονται ήδη στις επίσημες οδηγίες που δέχεται η αστυνομία από τους ανώτερους κρατικούς υπαλλήλους. Ετσι, όσοι εργάζονται στα κινεζικά γραφεία επιτήρησης και ελέγχου της διαδικτυακής πορνογραφίας δεν είναι πια υποχρεωμένοι να ανιχνεύουν και να ελέγχουν τις ροζ ιστοσελίδες, αλλά απλώς να καταγράφουν τα ονόματά τους. Πρόσφατα μάλιστα δόθηκε οδηγία στην αστυνομία από το υπουργείο Δημοσίας Ασφάλειας να σταματήσει τη δημόσια διαπόμπευση όσων Κινέζων συλλαμβάνονται για σεξουαλικά εγκλήματα. Μέχρι τώρα, οι πόρνες που συλλαμβάνονταν φωτογραφίζονταν ημίγυμνες και οι φωτογραφίες με τα ονόματά τους τυπώνονταν σε προσβλητικά μανιφέστα που τοιχοκολλούνταν σε όλη την πόλη. Η εξευτελιστική αυτή κοινωνική πρακτική, η οποία ανάγεται στην εποχή της κινεζικής αυτοκρατορίας, δυστυχώς υιοθετήθηκε άκριτα και από τους σύγχρονους σεξοφοβικούς ερυθροφρουρούς της πολιτιστικής επανάστασης!

Η αλλαγή πολιτικής απέναντι στο διαδικτυακό σεξ αντανακλάται και στην απόφαση ο έλεγχος των σχετικών ιστοσελίδων να γίνεται πλέον από πιο υποβαθμισμένες αστυνομικές υπηρεσίες. Η απόφαση αυτή ήταν σχεδόν επιβεβλημένη, αφού εδώ και έναν χρόνο όλες οι σχετικές δημοσκοπήσεις έδειχναν σαφώς ότι η πλειονότητα των Κινέζων δεν θεωρούσε πλέον καθόλου ανήθικη την επίσκεψη σε μια ροζ ιστοσελίδα. Στη Σανγκάη, από χίλιες γυναίκες με πανεπιστημιακή μόρφωση το 75% δήλωσαν ότι θεωρούν αποδεκτό το διαδικτυακό σεξ και απολύτως δικαιολογημένη την επιθυμία μιας νέας κοπέλας να γίνει ερωμένη ενός πολυεκατομμυριούχου!

Ισως να ήρθε πράγματι η ώρα για τη μέχρι χθες σεξοφοβική Κίνα να αλλάξει κάτω από την ακαταμάχητη επιρροή του παγκόσμιου ιστού. Κοντολογίς, η κρατική εξουσία αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι, σε ό,τι αφορά την ηθική, η χώρα την οποία κυβερνά κινείται με πολύ πιο ταχείς ρυθμούς από ό,τι οι θλιβερά οπισθοδρομικοί πολιτικοί της ηγέτες. Και η πιο προοδευτική πτέρυγα του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος, έχοντας μάθει καλά από τη Δύση όσα χρειάζεται γύρω από αυτό το θέμα, ελπίζει τώρα ότι η ενασχόληση των εκατομμυρίων πολιτών της με το εικονικό σεξ ίσως αποσπάσει την προσοχή τους από τα πολύ πιο καυτά πολιτικοοικονομικά προβλήματα.

Σπύρος Μανουσέλης