"Εσύ τα έκαψες!"

Ενα από τα θαύματα της ελληνικής φύσης, το φοινικόδασος της Πρέβελης, από χθες δεν υπάρχει. Για την ακρίβεια, υπάρχει μόνο το μισό. Σαν να λέμε, έμεινε ο μισός Παρθενώνας...

Η φωτιά ξέσπασε στις 5 το πρωί (!) κοντά στο ομώνυμο μοναστήρι, αφού οι πυροσβεστικές δυνάμεις ήταν ήδη διασπασμένες σε δύο άλλες κοντινές πυρκαγιές. Τυχαίο; Δεν νομίζω.

Την ίδια μέρα, η τέταρτη (!) φωτιά μέσα σ' ένα 20ήμερο στην Κάρυστο κατάφερε κι έκαψε ένα από τα ωραιότερα δασικά τοπία της χώρας. Αφού το υπόλοπο είχε καεί από διπλό εμπρησμό το 2009.

Ποιος έβαλε τις φωτιές και καίει τη χώρα; Οι κάτοικοί της. Ετσι, χωρίς φτιασιδώματα και περιστροφές: Οι κάτοικοί της. Οχι αυτοί που βάζουν τις φωτιές. Αυτοί που δεν τις σβήνουν.

Δεν μιλάμε για τους πυροσβέστες και τ' αεροπλάνα. Δεν μιλάμε για τους εθελοντές και τους δασοπυροσβέστες. Μιλάμε για τον ελληνικό πληθυσμό.

Η ελληνική κοινωνία δεν φημίζεται για τη συλλογικότητά της. Το αντίθετο μάλιστα. Ο καθένας προσπαθεί να σώσει το σπιτάκι του, την οικογενειούλα του, το τομαράκι του. Αυτός είναι ο κανόνας. Είτε πρόκειται για τη φορολογία είτε για την πλημμύρα είτε για τον σεισμό είτε για τη φωτιά.

Ολα εδώ δημιουργούνται από την καπατσοσύνη και την ικανοποίηση των επιθυμιών με όποιο πλάγιο τρόπο μπορεί κανείς να βρει (περιλαμβανομένης και της μεταμεσονύκτιας ψήφισης φωτογραφικών νόμων στη Βουλή) και χτίζονται πάνω σ' αυτό το μοτίβο.

Ετσι, η κοινωνία της Καρύστου και της Πρέβελης, αλλά και οποιασδήποτε Καρύστου στη χώρα έχει δημιουργηθεί έτσι, που να εξυπηρετεί τις ανάγκες ενός απολύτως ατομικού μοντέλου, από το οποίο λείπει ο μοναδικός παράγων, που προλαβαίνει και στη συνέχεια σώζει: Η Κοινωνία, η Αλληλεγγύη. Ο εθελοντισμός. Η διαρκής κοινωνική συμμετοχή.

Οι ίδιοι οι επαγγελματικοί μηχανισμοί διάσωσης, όπως είναι οι πυροσβέστες, μαλλιάζουν τη γλώσσα τους από χρόνια να επιμένουν: Μια φωτιά δεν σβήνεται ποτέ αφού έχει αρπάξει. Σβήνεται στην αρχή της. Μετά, καταστρέφει. Καμία πυροσβεστική δύναμη λιγότερη από 100.000 ανθρώπους δεν φτάνει για τις ετήσιες φωτιές στη χώρα. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα. Ισχύει για όλο τον κόσμο.

Ενώ, λοιπόν, σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και σε όλη τη Β. Αμερική οι κάτοικοι εκπαιδεύονται και δρουν ως εθελοντές και στις πλημμύρες και στους χιονιάδες και στις πυρκαγιές, στην Ελλάδα το μοντέλο εξακολουθεί και είναι «άργησε να 'ρθει η Πυροσβεστική», «καθυστέρησαν τ' αεροπλάνα», «τι να κάνουμε εμείς μ' ένα λάστιχο του νερού».

Να οργανωθείτε σε ομάδες, να συμμετάσχετε οικονομικά στην αγορά των απαραίτητων πυροσβεστικών, να στρώσετε τον δήμαρχο και τα δημοτικά συμβούλια να εξοπλίσουν τα χωριά και τις κωμοπόλεις, αντί να τους αφήνετε ανεξέλεγκτους να σπαταλάνε λεφτά κι αντί να συμμετέχετε κι εσείς σ' αυτή τη σπατάλη.

Να χαλάτε τη ζαχαρένια σας τα καλοκαίρια με περιπολίες και εκπαίδευση και αστραπιαία επέμβαση με το που θα ανάψει η πρώτη σπίθα και να πολεμάτε τη φωτιά συντεταγμένοι και εκπαιδευμένοι, επιβάλλοντας την καθοδήγησή σας από ένα μεγαλύτερο συντονιστικό όργανο πολιτών και πυροσβεστών. Αυτό να κάνετε. Να γίνετε δηλαδή εσείς κυβερνήτες του τόπου σας, αντί να περιμένετε από τις καφετέριες, τις ψαροταβέρνες και τους καναπέδες στις βεράντες να σας σώσει τη ζωή, την περιουσία και τα πνευμόνια κάποιος άλλος.

Δεν υπάρχει άλλος που να μπορεί να βελτιώσει τη ζωή μιας κοινωνίας εκτός από την κοινωνία την ίδια. Το μοντέλο «σε ψηφίζω, σε πληρώνω, έλα να με σώσεις», όχι απλώς δεν λειτουργεί, αλλά παραπέμπει στην αντίστοιχη σχέση προστασίας που πληρώνουν τα μαγαζιά της νύχτας.

Είναι ίσως η αιτία που οι Ελληνες έχουν μια σχέση υποταγμένων δωροδοκούντων με τις εξουσίες και τις υπηρεσίες τους. Και είναι οπωσδήποτε η αιτία που χάθηκε το φοινικόδασος στην Πρέβελη, το δάσος της Καρύστου, η μισή Πάρνηθα, όλη η Πεντέλη, η Ηλεία και ο Γράμμος, η μισή Σάμος, η Ρόδος, είναι η αιτία που χάνονται οι θάλασσές μας και ο καθαρός αέρας που ανασαίναμε.

Και είναι η αιτία και άλλων συμφορών μέχρι να γίνει -αν γίνει ποτέ- από κοινωνία φιλοτομαριστών κοινωνία αλληλεγγύης και εθελοντισμού. Μέχρι τότε, οι κάτοικοι θα καταστρέφουν τον τόπο τους. Με την απουσία τους.

Γιώργος Παπαδόπουλος