Με αφορμή τις καλοκαιρινές εμφανίσεις αρκούδων κοντά ή μέσα σε κατοικημένους οικισμούς των νομών Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς, Ιωαννίνων, Φλώρινας, Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας, Τρικάλων, Θεσπρωτίας, Καρδίτσας και Ξάνθης, οι ερευνητές του Αρκτούρου επισκέπτονται τους κατοίκους των περιοχών, όπως και τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης για να ενημερώσουν τους πρώτους και να καθησυχάσουν τους δεύτερους.
Η Ομάδα Άμεσης Επέμβασης και Ενημέρωσης έχει ήδη πραγματοποιήσει 213 επιτόπιες επισκέψεις μέσα στο 2010.
Η πραγματική αιτία για την παρουσία της αρκούδας μέσα σε κατοικημένους οικισμούς, σχετίζεται με κακές διαχειριστικές πρακτικές από την πλευρά του ανθρώπου, όπως η διατήρηση μικρών ή μεγάλων σκουπιδότοπων γύρω από τους οικισμούς και η υποβάθμιση του βιοτόπου της (μεγάλα τεχνικά έργα, πυρκαγιές κλπ) η οποία οδηγεί την αρκούδα πιο κοντά σε κατοικημένους οικισμούς για να βρει τροφή, ειδικά αυτή την εποχή που οι διαθέσιμες τροφικές πηγές δεν βρίσκονται σε αφθονία.
Άλλες φορές οι κάτοικοι των περιοχών επικαλούνται ότι δεν υπάρχει ουσιαστικό πρόβλημα από την παρουσία της αρκούδας την οποία συχνά ταΐζουν οι ίδιοι με αποτέλεσμα την εξοικείωσή της.
Τόσο η διατήρηση του σκουπιδότοπου όσο και το τάϊσμα της αρκούδας αποτελούν τα χειρότερα παραδείγματα διαχειριστικών πρακτικών για την αποφυγή της προσέγγισης των αρκούδων σε κατοικημένες περιοχές, παρά το γεγονός ότι τιμά ιδιαίτερα τους κατοίκους ο σεβασμός και το ενδιαφέρον που δείχνουν για την αρκούδα.
Άλλες φορές οι κάτοικοι τρομάζουν. Δικαιολογημένος ο φόβος στη θέα μιας ενήλικης αρκούδας.
Όμως, σε όλους τους τόπους και σε όλες τις εποχές η αρκούδα δεν έχει επιτεθεί ποτέ πρώτη σε άνθρωπο.
Τα εντυπωσιακά ντοκιμαντέρ που παρακολουθούμε στην τηλεόραση και εμφανίζουν επιθετικές καφέ αρκούδες αφορούν στο υποείδος των grizzly της Αμερικής και όχι στη Βαλκανική καφέ αρκούδα.
Άλλες φορές οι κάτοικοι υποψιάζονται ότι ο Αρκτούρος φταίει που οι αρκούδες πλησίασαν στο χωριό τους και ότι πρέπει το συντομότερο να πιάσει την αρκούδα και να την απομακρύνει σε άλλη περιοχή!
Οποιαδήποτε τεχνητή απομάκρυνση της θα επιφέρει μεγάλη αναστάτωση τόσο στο ίδιο το ζώο όσο και στην ευρύτερη περιοχή (κατοίκους και πανίδα).
Η πρακτική αυτή δεν συνιστάται –και σύμφωνα με την εμπειρία του εξωτερικού- για τον απλούστατο λόγο ότι αρκούδα θα απομακρυνθεί από το συγκεκριμένο οικισμό και είτε σε σύντομο χρονικό διάστημα θα επιστρέψει στον ίδιο οικισμό, είτε γιατί θα επισκεφθεί τον αμέσως επόμενο.
Η παντελής έλλειψη διαχειριστικού σχεδίου για τέτοιες περιπτώσεις στη χώρα μας, καθιστά απαγορευτική οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια για λόγους ασφαλείας των κατοίκων αλλά και ευζωίας των ζώων.
Πάντα υπάρχουν και εκείνοι, οι θρασύδειλοι που απειλούν να σκοτώσουν την αρκούδα.
Σε αυτούς απαντάμε ότι η αρκούδα είναι είδος αυστηρά προστατευόμενο από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και η θανάτωσή της τιμωρείται από το νόμο.
Πιο απλά έχουν απομείνει περίπου 300 αρκούδες, είναι τα πιο μεγάλα και τα πιο δυνατά ζώα του ελληνικού δάσους.
Από τη δική τους ύπαρξη εξαρτάται η υγεία του δάσους και του συνόλου των κατοίκων του. Η αρκούδα δεν έχει κανέναν φυσικό εχθρό, μοναδικός της εχθρός είναι ο άνθρωπος.
Το γεγονός ότι η αρκούδα έχει εξαφανιστεί από πολλές χώρες της κεντροδυτικής Ευρώπης καθιστά την αρκούδα ακόμη πιο πολύτιμη για όλους.
Σε κάθε περίπτωση η προσέγγιση κατοικημένων περιοχών από την αρκούδα, γίνεται αποκλειστικά για την εξεύρεση τροφής και οι ζημιές που προκαλεί αποζημιώνονται από τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ).
Η προστασία του γεωργικού και κτηνοτροφικού κεφαλαίου είναι κάτι που πρέπει να επιδιώκεται προς όφελος και των κατοίκων των ορεινών περιοχών αλλά και του περιβάλλοντος συνολικά.
Τα μέτρα πρόληψης: η εγκατάσταση ηλεκτροφόρων περιφράξεων για τις ορεινές καλλιέργειες και τις μελισσοκομικές μονάδες και η φύλαξη των κοπαδιών από ελληνικούς ποιμενικούς σκύλους είναι τα πιο αποτελεσματικά αλλά και επιδοτούμενα από τα Αγροπεριβαλλοντικά Μέτρα του Υπουργείου Γεωργικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Δυστυχώς τα αγροπεριβαλλοντικά αυτά μέτρα κρίσιμης σημασίας για την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και άγριας ζωής δεν τέθηκαν ακόμη σε ισχύ, παρόλο που το Δ’ ΚΠΣ στο οποίο εντάχθηκαν ήδη διανύει το 4ο έτος ισχύος του.
Το ελπιδοφόρο είναι ότι οι κάτοικοι πολλών οικισμών της Δυτικής Μακεδονίας έχουν αποδεχθεί τη σπουδαιότητα της εμφάνισης της αρκούδας, και έχουν διάθεση να προστατεύσουν το ζώο και το βιότοπό του από πιθανούς κινδύνους.
Κάτοικοι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας που ζουν κοντά στο βιότοπο της αρκούδας δέχονται συχνά τέτοιες περιστασιακές επισκέψεις αρκούδας.
Στην κεντρική πλατεία του Μετσόβου μάλιστα έχει στηθεί άγαλμα της αρκούδας καθώς τόσο στην πλατεία όσο και σε κατοικίες της περιοχής Κήπων συχνά επισκέπτονται οι αρκούδες.
Στην Κόνιτσα Ιωαννίνων, στην Καλλιθέα Γρεβενών, στο Βυθό Κοζάνης, στην Κλεισούρα Καστοριάς και αλλού συμβαίνει το ίδιο.
Newslink
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου