Έρευνα-σοκ για την κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα!

Eίμαστε σίγουρα σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι, με το κακομαθημένο εγώ μας να μας τραβά πίσω, στην αγκαλιά της μητέρας των σύγχρονων «θρησκειών», την ατομική σωτηρία, και με τον φόβο που οι δραματικές κοινωνικοοικονομικές περιστάσεις γεννούν να μας σπρώχνει βίαια έξω από την ιδιωτική σφαίρα, απέναντι στον εαυτό μας, έναν μακρινό πια εαυτό.

Η έρευνα για την κοινωνική κατάσταση στην Ελλάδα που μόλις ολοκλήρωσε και δημοσιοποίησε το ΕΚΚΕ, αν και διενεργήθηκε λίγο πριν από το εκκωφαντικό ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης που θα τροποποιεί για καιρό τις μέρες μας, λίγο πριν από την οδυνηρή αφύπνιση από τη ραστώνη της πώρωσης, περιγράφει έναν Ελληνα βαθιά απογοητευμένο από τον δημόσιο βίο, σφόδρα επικριτικό με ό,τι άπτεται της πολιτικής, εξαιρετικά δύσπιστο απέναντι στους θεσμούς, έντονα ανασφαλή με το μέλλον, εντυπωσιακά επιφυλακτικό απέναντι στον συνάνθρωπο.

Περισσότερο από όλους τους Ευρωπαίους, κατά την έρευνα, ο Ελληνας φοβάται ότι ο πλησίον του θα τον εξαπατήσει, θα τον εκμεταλλευτεί, θα τον αδικήσει, θα τον συκοφαντήσει. Οργισμένος με τη γενική αφασία, μπερδεμένος ως προς το μερίδιο της ατομικής ευθύνης, ανυποχώρητος από τα κεκτημένα, εμφανίζεται στα στοιχεία βαθιά αντιφατικός. Με το ένα πόδι στη συντήρηση και με το άλλο στην πρόοδο, ένας έκπτωτος πατριάρχης γαντζωμένος από πιστεύω όπως «η γυναίκα πρέπει να θυσιαστεί για την οικογένεια», «όταν οι δουλειές λιγοστεύουν, οι άντρες είναι αυτοί που δικαιούνται να εργάζονται», αλλά με το βλέμμα στραμμένο σε ένα αύριο με «περισσότερη αξιοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, ισοκατανομή εισοδημάτων με κυβερνητική παρέμβαση».

Σήμερα, μετά τη διεθνή διαπόμπευση, το ανηλεές αλλοδαπό σφυροκόπημα και με την εθνική περιπέτεια σε πλήρη εξέλιξη, είναι ακόμη πιο ανασφαλής, σχεδόν έντρομος μπροστά στην ανακάλυψη ότι το ιδιωτικό κάστρο του πυρπολείται, ότι οι ατομικές αξίες που υμνεί είναι ό,τι πιο εφήμερο, αβέβαιο, φθαρτό. Η βεβαιότητά του περί προσωπικής ολοκλήρωσης κλονίζεται, νιώθει να πατά σε σάπιο σανίδι, χωρίς τα προστατευτικά τείχη της εσαεί υλικής ευημερίας, χωρίς την ανεξέλεγκτη κατανάλωση που διέγειρε αδιάκοπα την προσωπική ζωή του κι όπου ζυμωνόταν βαθιά το πραγματικό με το φανταστικό ικανοποιώντας την ανάγκη για πολυτέλεια, για γόητρο. Τώρα η κατανάλωση προσφέρει περισσότερο ρίσκο παρά θαλπωρή, περισσότερο κενό παρά πλήρες, βιώνεται από τον μέσο Ελληνα ή τον νεόπτωχο ως «αμαρτία», ως παρηγοριά για τη ζωή που του λείπει ή θα του λείψει, ως θύμηση της ανθρώπινης πλεονεξίας πάνω στην οποία θεμελιώθηκε η κοινωνία μας.

Η καμπάνα έχει χτυπήσει για πολλούς, τα επακόλουθα της κρίσης ήδη μας ωθούν σε μια καίρια καμπή. Εάν δεν ανακτήσουμε την αμοιβαία εμπιστοσύνη, αν δεν συμβάλουμε στο γίγνεσθαι συλλογικά, ενεργά, θα καταλήξουμε απλά νούμερα στην αριθμητική της οικονομίας, απλά ποσά, που προστίθενται, πολλαπλασιάζονται, αφαιρούνται, ολισθαίνοντας σε έναν νέο στείρο ατομισμό, που θα γυρνά την πλάτη σε ό,τι συνιστά πρόβλημα – τη ζωή μέσα στην κοινωνία, τη ζωή μέσα στην Ιστορία, την ανθρώπινη ανημπόρια αλλά και την ανθρώπινη δύναμη. Τη δική μας δύναμη.

Tασούλα Kαραϊσκακη