Η οργή του Θεού

Κάθε Αφρικανός παράγει 0,3 τόνους διοξειδίου του άνθρακα τον χρόνο, έναντι 20 τόνων που παράγει κάθε Αμερικανός. Αλλά το 2020 οι πλημμύρες θα πλήξουν τουλάχιστον 75 εκατομμύρια Αφρικανούς. Και οι σοδειές θα μειωθούν στο μισό.

O Θεός είναι πολύ θυμωμένος με τη Μαδαγασκάρη, λέει ο Τοβοχερίζο Ραομπιζαόνα, εκπρόσωπος του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης στο Αμποβόμπε, πρωτεύουσα μιας από τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από την ξηρασία. Και είναι θυμωμένος επειδή πολλοί κάτοικοι τρώνε τον τελευταίο καιρό χελώνες, κάτι που είναι απαγορευμένο.

Λόγω της έλλειψης βροχών, η σοδειά τόσο του Δεκεμβρίου όσο και του Απριλίου ήταν δραστικά μειωμένη. Ο κόσμος πουλάει έτσι τα ζώα του για να ζήσει. Κι επειδή οι νόμοι της αγοράς είναι αμείλικτοι, η τιμή των ζώων πέφτει και η τιμή του ρυζιού και της μανιόκας ανεβαίνει. Ποιος την πληρώνει; Οι χελώνες. Πολλοί πιστεύουν λοιπόν ότι ο λόγος που δεν βρέχει είναι επειδή κάποιοι απελπισμένοι τρώνε χελώνες.

Ο Θεός είναι πολύ θυμωμένος μ΄ αυτό το νησί, συμφωνεί και o Βαλιοτάκι, ένας γέρος αρχηγός στο Ανζαμαχαβέλο, μία κοινότητα 1.500 ψυχών. Και είναι θυμωμένος επειδή τον τελευταίο καιρό κάποιες συμμορίες νεαρών που δεν βρίσκουν δουλειά ούτε στη γη ούτε στα ορυχεία επιτίθενται στα χωριά, σκοτώνουν τους άνδρες και κακοποιούν τις γυναίκες. «Δεν σέβονται τις παραδόσεις», λέει ο Βαλιοτάκι.

Εδώ ο κόσμος δεν ξεγελά την πείνα του με χελώνες, αλλά με φραγκόσυκα. Αλλά ούτε εδώ βρέχει. Και μεταξύ των παιδιών, τα κρούσματα υποσιτισμού πολλαπλασιάζονται. «Η χρονιά αυτή είναι δύσκολη», λέει ο Αρμάντ Τοτζαράζα, γιατρός σ΄ ένα από τα λιγοστά νοσοκομεία της περιοχής.

Αν για τη Δύση οι κλιματικές αλλαγές είναι ακόμη κάτι μάλλον θεωρητικό, το τίμημα που πληρώνει η Μαδαγασκάρη είναι μεγάλο. Σύμφωνα με τη Unicef, 31.000 μωρά πεθαίνουν στο νησί κάθε χρόνο, 80.000 παιδιά, οκτώ γυναίκες την ημέρα. Άλλα 250.000 παιδιά είναι θύματα υποσιτισμού. Ο Βορράς υποφέρει από καταστροφικούς κυκλώνες, ο Νότος από ξηρασία. Οι αγρότες δεν ξέρουν πια τι και πότε να φυτέψουν.

Πηγαίνουν λοιπόν στα δάση και κόβουν ξύλα για να τα πουλήσουν. Όσο περισσότερο γυμνώνονται τα δάση, βέβαια, τόσο μεγαλύτερη είναι η ξηρασία. Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, έγινε και πραξικόπημα τον περασμένο Μάρτιο, εξοργίστηκε η Παγκόσμια Τράπεζα και έκοψε τη βοήθεια. Τα σχολεία και τα νοσοκομεία υπολειτουργούν. Ευτυχώς που υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες πρωτοβουλίες, όπως το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων που ανέλαβε να χρηματοδοτήσει η Γαλλία.

Εκατόν εβδομήντα χιλιάδες παιδιά έχουν πια εγγυημένο ένα γεύμα την ημέρα: η διαφορά είναι τεράστια, εξηγεί μια καθηγήτρια στον απεσταλμένο της Ελ Παΐς, από τις δέκα το πρωί τα παιδιά δεν μπορούσαν να συγκεντρωθούν από την πείνα. Έρχεται και η Κοπεγχάγη, δεν μπορεί, όλοι θα ακούσουν με προσοχή τον αντιπρόσωπο της Μαδαγασκάρης.

diastaseis