Το 2009 γιορτάζεται το Διεθνές Έτος Αστρονομίας και οι μαθητές του Λυκείου Διστόμου που έχουν επιλέξει να διδαχθούν το μάθημα της Αστρονομίας μαζί με τους εκπαιδευτικούς τους, θέλοντας να συμμετάσχουν σ΄αυτόν τον εορτασμό, σκέφτηκαν να κατασκευάσουν ένα μοντέλο του ηλιακού συστήματος υπό κλίμακα.
Αρχικά ο στόχος ήταν αυτό το μοντέλο να αναπτυχθεί στο χώρο του σχολείου, αλλά όταν άρχισε η ιδέα να γίνεται πιο συγκεκριμένη και βρέθηκε ως χορηγός το “Αλουμίνιο της Ελλάδος” είπαμε να βγούμε έξω από τα στενά πλαίσια του σχολικού χώρου και να επεκτείνουμε το μοντέλο στην πόλη του Διστόμου.
Το μοντέλο μας αποτελείται από 10 πληροφοριακές πινακίδες αλουμινίου (1m ύψος x 61cm πλάτος με πάχος 6 χιλιοστών), αφιερωμένες στους 9 πλανήτες (*) και μια στον Ήλιο. Οι πινακίδες είναι τοποθετημένες σε μια διαδρομή περίπου ενός χιλιομέτρου από την είσοδο της πόλης όπου υπάρχει η πινακίδα του Πλούτωνα μέχρι το Λύκειο που είναι η πινακίδα του Ήλιου, σε αποστάσεις ανάλογες των πραγματικών. Ως κλίμακα των αποστάσεων επιλέξαμε την 1:6.000.000.000
Έτσι ένας περιπατητής του “Δρόμου των Πλανητών” για κάθε μέτρο που περπατάει ταξιδεύει στο διάστημα 6 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Δυστυχώς δεν διατηρήσαμε την ίδια κλίμακα και στα μεγέθη των πλανητών γιατί ήταν πολύ μικροί σε διαστάσεις για να παρασταθούν. Ειδικά ο Πλούτωνας έχει διάμετρο μικρότερη από ένα χιλιοστό, όπως μπορείτε να δείτε στον παρακάτω πίνακα που δείχνει τις μέσες αποστάσεις των πλανητών από τον ήλιο και τις αποστάσεις μεταξύ τους, όπως και τις διαμέτρους τους στην πραγματικότητα και στο μοντέλο.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι στο μήκος του ενός περίπου χιλιομέτρου που επεκτείνεται το μοντέλο, οι πιο κοντινοί πλανήτες στον Ήλιο, Ερμής, Αφροδίτη, Γη και Άρης βρίσκονται σε απόσταση μόλις 38 μέτρων απ΄αυτόν, ενώ οι άλλοι καλύπτουν την απόσταση των υπόλοιπων 946 μέτρων.
Η κατασκευή πέρασε από διάφορες φάσεις. Συλλογή του υλικού που θα περιέχει κάθε πινακίδα από τους μαθητές, σχεδίασή τους σε corel, κοπή των πινακίδων και του περιγράμματος κάθε πλανήτη με laser, ανοδίωση του αλουμινίου, εκτύπωση και τέλος η τοποθέτησή τους.
Η πρώτη πινακίδα, αφιερωμένη στον πιο μακρινό πλανήτη τον Πλούτωνα, βρίσκεται στην είσοδο της πόλης και περιέχει κάποιες πληροφορίες για το μοντέλο κατασκευής και ένα χάρτη για να μπορέσει κάποιος να περπατήσει αυτή τη διαδρομή.
Στην κορυφή κάθε πινακίδας υπάρχουν υπό μορφή λογότυπου τα σχετικά μεγέθη των πλανητών. Παρατηρήστε πόσο μικρή είναι η Γη σε σχέση με τον γίγαντα πλανήτη Δία. Ακολουθεί το όνομα του πλανήτη, το σύμβολό του και μια κουκκίδα που δείχνει ποιο θα ήταν το μέγεθος του στην κλίμακα του μοντέλου. Στο κέντρο υπάρχει μια φωτογραφία του πλανήτη με κομμένο περίγραμμα ώστε να φαίνεται η λόξωση του άξονα περιστροφής και να δίνεται μια τρισδιάστατη αίσθηση και ακολουθούν κάποιες φωτογραφίες απ΄αυτόν ή τους δορυφόρους του. Στην τελευταία γραμμή υπάρχουν κάποιες οπτικοποιημένες πληροφορίες για τον πλανήτη, όπως η μέση θερμοκρασία της επιφάνειάς του, η λόξωση και η φορά περιστροφής, ο χρόνος περιστροφής και περιφοράς, δηλαδή η διάρκεια της μέρας και του έτους για κάθε πλανήτη, η μέση απόστασή του από τον Ήλιο και μια πληροφορία για την βαρύτητά του, δηλαδή ένα βάρος 100 γήινων κιλών πόσο θα ζύγιζε στον πλανήτη.
Στην πινακίδα της Γης ένα μέρος της είναι αφιερωμένο στο μοναδικό δορυφόρο της τη Σελήνη και περιέχει ενδεικτικές φωτογραφίες της ζωής του ανθρώπου πάνω στη Γη.
Στην τελευταία πινακίδα που είναι αφιερωμένη στον Ήλιο, φαίνονται τα μεγέθη των πλανητών σε σχέση με αυτόν.
(*) Στις 24-8-2006 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση σε συνεδρίασή της όρισε εκ νέου τα κριτήρια για να θεωρηθεί ένα σώμα πλανήτης: Πλανήτης είναι ένα σώμα που (α) έχει επαρκή μάζα ώστε λόγω της ιδιοβαρύτητάς του να βρίσκεται σε υδροστατική ισορροπία και επομένως να έχει σχήμα σφαιρικό, (β) να είναι σε τροχιά γύρο από τον Ήλιο, και (γ) να έχει συλλέξει- “καθαρίσει”- κατά μήκος της τροχιάς του γύρω από τον Ήλιο είτε ενσωματώνοντας είτε απομακρύνοντας όλα τα μικρά σώματα υπολείμματα του αρχικού υλικού από το οποίο προέκυψε το ηλιακό μας σύστημα.
Ο Πλούτωνας δεν πληρεί το τρίτο κριτήριο και δεν θεωρείται πλέον πλανήτης αλλά ανήκει σε μια νέα κατηγορία ουράνιων σωμάτων, τους “νάνους πλανήτες”. Εμείς συμπεριλάβαμε και τον Πλούτωνα στους πλανήτες γιατί συναισθηματικά δεν άντεξε η καρδιά μας την απομάκρυνσή του από την οικογένεια των πλανητών.
webwalkerblog
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου