Βάλτε χρόνια στη ζωή σας και ζωή στα χρόνια σας!

Πριν νικήσουμε τις 7 αιτίες της γήρανσης χρειάζεται πρώτα να βάλουμε τα δύο θεμέλια της υγείας μας: το αντιστρές και την ορμονικά έξυπνη διατροφή και άσκηση. Στο προηγούμενο μέρος εξηγήθηκαν τα βασικά για το τι είναι το στρες, πόσο μεγάλος κλέφτης είναι της υγείας μας, και μιλήσαμε για την πρώτη σπουδαία ορμόνη αντιστρές που παράγουν τα επινεφρίδιά μας, την κορτιζόλη. Χρειαζόμαστε τόση κορτιζόλη όσο πρέπει κάθε φορά, ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο. Εξηγήσαμε ότι τόσο η περίσσεια όσο και η έλλειψη κορτιζόλης μπορεί να έχουν δραματικές συνέπειες για την υγεία μας.

Ας σημειωθεί εξαρχής ότι η κορτιζόλη -ως ενέργεια στις μπαταρίες μας- φυσιολογικά ακολουθεί την εξής κανονική πορεία: Νωρίς το πρωί είναι, συγκριτικά με την υπόλοιπη ημέρα, σε υψηλότερα επίπεδα. Κι αυτό διότι ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος να στρεσάρεται και να εργάζεται το πρωί. Καθώς προχωράει η ημέρα και προς το μεσημέρι σταδιακά πέφτει. Νωρίς το απόγευμα κάνει μια μικρή επιπλέον βουτιά: είναι η ώρα της πολύ ωφέλιμης απογευματινής σιέστας.

Σύντομα τελειώνει η βουτιά και κατόπιν το απόγευμα η κορτιζόλη συνεχίζει να μειώνεται όλο και περισσότερο. Προς το βράδυ τα επίπεδά της βρίσκονται πολύ χαμηλά. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος το απόγευμα-βράδυ να χαλαρώνει και να ξεκουράζεται. Γύρω στα μεσάνυχτα η κορτιζόλη βρίσκεται στα απόλυτα χαμηλά. Είναι η ώρα που πρέπει ήδη να κοιμόμαστε και να αρχίσουμε να παράγουμε αυξητική ορμόνη και μελατονίνη, κάτι που δεν θα γινόταν αν η κορτιζόλη ήταν ψηλά.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι μεγάλο πρόβλημα του σημερινού αγχωμένου ανθρώπου είναι η υπερβολική κορτιζόλη που συνεχώς παράγει, πράγμα που τον παχαίνει και τον βλάπτει. Δεν θα συμφωνούσα. Μελέτες δείχνουν μια διαφορετική εικόνα: Ο σύγχρονος άνθρωπος, που συνεχώς στρεσάρεται, στην αρχή εκκρίνει πάρα πολλή κορτιζόλη το πρωί, με όλες τις βλαβερές συνέπειες. Έτσι στην πραγματικότητα ξοδεύει από το πρωί την περισσότερη ενέργεια που έχει στις μπαταρίες του

Όταν δώσεις την περισσότερη κορτιζόλη σου το πρωί για να αντιμετωπίσεις το αναπόφευκτο – ή και από εσένα επιπόλαια δημιουργημένο- στρες, τότε από το μεσημέρι προς νωρίς το απόγευμα οι μπαταρίες σου ξεμένουν από ενέργεια. Αν μάλιστα δεν τρως συχνά γεύματα που να είναι ορμονικά έξυπνα φτιαγμένα αλλά είναι ορμονικά ανόητα, έχεις τη συνταγή της καταστροφής. Δεν θα βοηθάς το σώμα σου να παράγει κορτιζόλη, θα ακυρώνεις την παραγωγή της ενώ θα εξαντλείς και τα αποθέματα των μπαταριών σου.

Έτσι λοιπόν στην αρχή η κορτιζόλη είναι ψηλά το πρωί και αναπόφευκτα, με τον ορμονικά λανθασμένο τρόπο ζωής και διατροφής, πέφτει απότομα προς το απόγευμα. Όταν αυτό γίνει για καιρό, και δεν κοιμόμαστε και σωστά ώστε να γεμίζουν οι μπαταρίες, τα επινεφρίδια εξαντλούνται και δεν έχουν να παράγουν κορτιζόλη ούτε καν το πρωί. Τότε βιώνουμε όλα αυτά που αναφέρω παρακάτω, ήδη από το πρωί. Οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα έχουν καταλήξει να έχουν τέτοια εξαντλημένα επινεφρίδια. Φυσικά, αν από το πρωί έχεις λίγη κορτιζόλη, νωρίς το απόγευμα θα έχεις ακόμα λιγότερη.

Έτσι, είτε στη μια είτε στην άλλη περίπτωση, ο στρεσαρισμένος άνθρωπος καταλήγει νωρίς το απόγευμα με λίγη ενέργεια (κορτιζόλη) στις μπαταρίες του. Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος που πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ότι στη ζώνη 1μμ-4μμ κάνουν μια έντονη βουτιά κόπωσης. Έχουν έντονη ανάγκη για απογευματινή ανάπαυση.

Πολλοί δεν μπορούν καθόλου να λειτουργήσουν το απόγευμα. Αισθάνονται ότι σέρνονται, εμφανίζουν μαύρους κύκλους στα μάτια, είναι πολύ απότομοι, με υγρά χέρια ή πόδια και ισοπεδώνονται στο στρες, αγανακτούν υπερβολικά στο άδικο ή ζουν υπερβολικά το δικό τους ή τον ξένο πόνο. Έχουν ακατάσχετη επιθυμία για γλυκά ή αλμυρά ή πολλή πείνα, συχνά κάνουν υπόταση ή ακραία υπέρταση (λόγω αντισταθμιστικά πολλής αδρεναλίνης), παθαίνουν αλλεργίες, κνησμό, αυτοάνοσες ασθένειες, λοιμώξεις, ταχυκαρδίες ιδίως το βράδυ.

Χρειαζόμαστε ορμονικά έξυπνη διατροφή για να παράγουμε και να μην ακυρώνουμε με τα γεύματά μας την πολύτιμη κορτιζόλη μας. Υπάρχουν καταπληκτικά φυσικά θρεπτικά θεραπευτικά που βοηθούν τα επινεφρίδιά μας να παράγουν κορτιζόλη, όση και όταν τη χρειαζόμαστε. Ένα σπουδαίο από αυτά είναι το σύμπλεγμα βιταμίνης C. Μια ασφαλής και αντιγηραντική συμβουλή για ενηλίκους είναι η λήψη ενός γραμμαρίου φυσικού συμπλέγματος βιταμίνης C το πρωί και νωρίς το απόγευμα μετά από το γεύμα.

Όταν εξαντληθεί η κορτιζόλη, κινητοποιείται από τα μετόπισθεν η αδρεναλίνη. Αυτήν όμως καθώς και τους φυσικούς τρόπους αντιστρες θα πραγματευτούμε στο επόμενο μέρος.

Φιλήμων Χατζηπαναγιώτου
Ιατρός Αντιγήρανσης & Προαγωγής Υγείας