Η μορφή της Γης αλλάζει;

Με την πάροδο του γεωλογικού χρόνου το σχήμα, το μέγεθος και η γεωγραφική κατανομή των ηπείρων και των θαλασσίων λεκανών αλλάζει. Ήπειροι μεταναστεύουν σε άλλα σημεία της υδρογείου, ωκεανοί ανοίγουν ή κλείνουν, οροσειρές αναδύονται ή διαβρώνονται. Μία οριακή στιγμή στην ιστορία της δημιουργίας των σημερινών ηπείρων ήταν η ύπαρξη στο Ανώτερο Παλαιοζωικό μιας ενιαίας ηπείρου που ονομάστηκε Παν - Γαία (Πανγαία). Η Πανγαία περιβαλλόταν από μία τεράστια θαλάσσια έκταση, που ονομάστηκε Παν - Θάλασσα. Η μεγάλη εσοχή υπό μορφή τεράστιου κόλπου που χώριζε μερικά το βόρειο από το νότιο τμήμα της Πανγαίας, αντιστοιχούσε στην Τηθύ θάλασσα.
Με το πέρασμα εκατομμυρίων ετών (Ανώτερο Παλαιοζωικό - Τριαδικό, 190 εκατ. χρόνια), ο κόλπος επεκτάθηκε σχίζοντας την ξηρά και δημιουργήθηκε ο ωκεανός της Τηθύος που διαχώρισε οριστικά την Πανγαία σε δύο τμήματα, τη Λαυρασία στο βορρά και τη Γκοντβάνα στο νότο.
Η Γκοντβάνα, στη συνέχεια, άρχισε να χωρίζεται σε επιμέρους τμήματα (λιθοσφαιρικές πλάκες) που το καθένα κινήθηκε με το δικό του τρόπο. Από το ανατολικό τμήμα της Γκοντβάνα αποκόπηκαν τρία τεμάχη: η Ινδική χερσόνησος, η Αυστραλία και η Ανταρκτική.
Κατά το Κρητιδικό δημιουργήθηκε μία τεράστια σχισμή που εξελίχθηκε αργότερα στον Ατλαντικό ωκεανό, διασπώντας συγχρόνως τη Λαυρασία σε δύο τμήματα, τη Β. Αμερική και την Ευρασία. Ταυτόχρονα, απέκοψε τη Ν. Αμερική από τη Γκοντβάνα. Η Ινδική Χερσόνησος κινήθηκε προς το βορρά και συγκρούστηκε με την Ευρασία δημιουργώντας τα Ιμαλάια ενώ παράλληλα η Αφρική κινήθηκε κι αυτή προς βορρά, συγκρούστηκε με την Ευρασία και δημιούργησε τις Άλπεις, τον Άτλαντα και τα υπόλοιπα βουνά γύρω από τη Μεσόγειο.
Πριν από 15 - 20 εκατ. χρόνια άρχισε να απομακρύνεται η Αραβία από την Αφρική και στη συνέχεια συγκρούστηκε με την Ευρασία δίνοντας τα βουνά στο Ιράν και την Ανατ. Τουρκία, ενώ ταυτόχρονα άνοιγε η Ερυθρά θάλασσα. Στις μέρες μας παρατηρούν οι επιστήμονες μία συνεχή κινητοποίηση ηπειρωτικών μαζών που αποσπώνται από τη Γκοντβάνα και συγκρούονται με το σχετικά ενιαίο μπλόκ της Ευρασίας. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες πήρε τη σημερινή της μορφή η επιφάνεια της Γης. Γνωρίζοντας, οι γεωλόγοι, την κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών μπορούν να προβλέψουν, σε κάποιο βαθμό, πως θα είναι η επιφάνεια του πλανήτη μας μετά από εκατομμύρια χρόνια.