Οι μυστικές αεροφωτογραφίες της RAF δημοσιοποιούνται

Βόμβες, σφαίρες και ρουκέτες ήταν τα συνήθη όπλα για τα αεροσκάφη που πετούσαν πάνω από την Ευρώπη κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις ο φωτογραφικός φακός αποδείχθηκε πιο θανατηφόρο όπλο.

Φωτογραφίες που είχαν προωθηθεί σε στρατηγούς και υπαλλήλους στρατιωτικών υπηρεσιών με ζωτικής σημασίας πληροφορίες χρησιμοποιήθηκαν για την κατεύθυνση των στρατευμάτων τους και για την εξόντωση των εχθρών τους.

Χιλιάδες φωτογραφίες τραβηγμένες από τα πληρώματα που ρισκάραν μέχρι και τη ζωή τους για να τις βγάλουν, είναι για πρώτη φορά διαθέσιμες στο κοινό. Η πρώτη παρτίδα με 4.000 φωτογραφίες που έχουν παραμείνει στην αφάνεια από την περίοδο του πολέμου, δημοσιοποιούνται από την The Independent στα πλαίσια ενός σχεδίου που αφορά μέχρι και 10 εκατομμύρια αεροφωτογραφίες αναγνώρισης.

Εικόνες που περιλαμβάνονται μεταξύ των φωτογραφιών δείχνουν την πρόοδο των συμμαχικών δυνάμεων εισβολής στην απόβαση στη Νορμανδία, στις 6 Ιουνίου 1944.

Οι φωτογραφίες είναι τόσο λεπτομερείς που μπορούν να γίνουν διακριτά μέχρι και τροχοφόρα οχήματα.

Από τις πρώτες μέρες υπάρχουν φωτογραφίες χωραφιών γεμάτα με ανεμόπτερα, πολλά από αυτά κατεστραμμένα, τα οποία μετέφεραν στρατεύματα στην προσπάθεια να καταλάβουν το Arnhem, όπως και φωτογραφίες κρατουμένων σε αυλές στο Golditz. Σε φωτογραφίες από την Άπω Ανατολή, μπορεί κανείς να δει την διαβόητη γέφυρα του ποταμού Kwai στον σιδηροδρομικό σταθμό του Thai- Burna που κόστισε τόσες ζωές.

Στην συλλογή περιλαμβάνονται και φωτογραφίες της Ναζιστικής βάσης ελέγχου στο Peenemunde, όπου αναπτύχθηκαν τα V- όπλα, καθώς και ένα σπάνιο αρχείο του 1945 όπου απεικονίζεται στρατόπεδο συγκέντρωσης κοντά στο Mainz στη Γερμανία.

Όπως λέει στην Independent ο Allan Williams, διευθυντής της Εθνικής Συλλογής Αεροφωτογραφιών στο Εδιμβούργο, και υπεύθυνος για τις φωτογραφίες : « To αρχείο δείχνει τον κόσμο εν καιρώ πολέμου. Οι ικανότητες των πιλότων που τραβούσαν αεροφωτογραφίες είναι εκπληκτικές! Ήταν ανάμεσα στους καλύτερους πιλότους των αεροπορικών δυνάμεων. Πολλοί από αυτούς έχασαν την ζωή τους και έτσι αυτό το αρχείο αποτελεί μνεία τόσο σε εκείνους όσο και στα γεγονότα που απεικόνισαν. Είναι εκπληκτικό το πως κατάφεραν να τραβήξουν αυτές τις φωτογραφίες την στιγμή της μάχης και ενώ πολλές φορές, οι ίδιοι ήταν χτυπημένοι».

Οι φωτογραφίες του αρχείου, χρησιμεύουν ακόμη στο να προσδιοριστούν τα σημεία που βρίσκονται μέχρι σήμερα κρυμμένες βόμβες, κυρίως στη Γερμανία, προσθέτει ο κ. Williams: « Πρόκειται για ένα αρχείο διεθνούς σημασίας και τώρα μόνον αρχίζουμε να εκτιμάμε την χρηστική του αξία».

Όταν τα αεροσκάφη επέστρεφαν στην βάση με το φιλμ, οι φωτογραφίες αναλύονταν με την χρήση στερεοσκόπιων, από ιδιαίτερα ικανές ομάδες στελεχωμένες με ειδικούς στην φωτογραφία. Ο Geoffry Stone ήταν ένας από αυτούς, και εργαζόταν για την RAF στο Buckingamshire. Όπως λέει ο ίδιος : «Πρέπει να επεξεργάζεσαι αυτό που ψάχνεις βάσει των υπολοίπων ενδείξεων. Μπορεί απλά να πρόκειται για σκιές και μετρήσεις. Είναι κάπως σαν αστυνομικό μυθιστόρημα».

Μόνο ένα μέρος των αεροφωτογραφιών κατά την διάρκεια του πολέμου επιβίωσαν. «Οι άνθρωποι προκάλεσαν τεράστιες φωτιές, μετά τον πόλεμο! Δεν πιστεύαμε πως θα μας χρειαστούν ξανά. Ήμασταν μεθυσμένοι από την ειρήνη», λέει ο κ. Stone.

Οι φωτογραφίες αποτελούν μέρος του Αρχείου Αεροφωτογραφιών, το οποίο περιέχει περισσότερες από 10 εκατομμύρια εικόνες που ερευνώνται, καταγράφονται σε καταλόγους και ψηφιοποιούνται, αφού στάλθηκαν στο Εδιμβούργο το περασμένο έτος από το Πανεπιστήμιο του Keele όπου και βρίσκονταν.

tvxs